Hoa sở – Camellia oleifera

Sở hay còn có tên gọi khác là trà mai, trà mai hoa hoặc trà dầu (tên khoa học là Camellia oleifera). Một loại cây có hoa thuộc họ Theaceae cao khoảng 5-10 mét, gốc ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới châu Á, được trồng nhiều ở Trung Quốc, Nhật Bản và Việt Nam.

Hoa Sở là món quà mà thiên nhiên ban tặng cho người dân Bình Liêu. Mùa hoa Sở Bình Liêu đã và đang trở thành điểm đến không thể thiếu trong bản đồ du lịch Quảng Ninh.

Tìm hiểu chung về hoa sở

Tên thường gọi: Hoa sở

Tên goi khác: Trà mai, Trà dầu,

Tên khoa học: Camellia oleifera

Chi: Trà ( Camellia)

Họ: chè Theaceae

Nguồn gốc: nhiệt đới và cận nhiệt đới châu Á. Xuất hiện nhiều ở Trung Quốc, Nhật Bản và Việt Nam.

Đặc điểm thực vật hoa sở

Cây Hoa sở cao 4 – 10m, cành nhánh nhẵn, màu xám nhạt.

– Lá thuôn hình giáo dài 6 – 8cm, rộng 2,5 – 4,5cm,

• thót lại hình nêm ở gốc, tù và có mũi nhọn ở đầu.
• Phiến lá dày, mép lá có khía răng cưa mảnh ở phần gần đầu,
• cuống lá có rãnh ở mặt trên, nhẵn.

– Nụ hoa không cuống, hình trái xoan,

• ở nách các lá ngọn trên các cành nhỏ, có lông tơ óng ánh,
• thường xếp 2 hoa ở một chỗ.
• Lá bắc và đài 6 – 7, gần hình mắt chim, tất cả có lông óng ánh ở mặt lưng.
• Tràng có mép khía ở đỉnh.
• Nhị có bao phấn thuôn.
• Bầu hình cầu có nhiều lông trắng, 3 – 4 vòi nhụy, rời nhau tận gốc, nhẵn.

– Quả nang, hình trái xoan hay hình cầu, đường kính 3 – 4cm, có 3 – 4 hạt. hạt dài 2,5cm, lồi, có 3 góc.

Bông hoa sở to, cánh hoa trắng muốt, nõn nà, bung xòe điểm xuyết nhụy vàng cong cong. Tỏa hương thơm dìu dịu như tượng trưng cho sự mộc mạc, dân dã, mang đậm nét văn hóa đặc trưng của những con người nơi miền biên giới.

Tác dụng

– Hạt cho dầu dùng ăn được hoặc dùng trong công nghiệp. Quả dùng để duốc cá. Khô dầu dùng ngoài trị bệnh ngoài da và  diệt ruồi xanh.

Hạt Sở là nguyên liệu để ép ra dầu sở, một loại dầu ăn chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt. Chống ung thư, giảm béo và tăng sức đề kháng cho cơ thể con người.

Ở Vân Nam (Trung Quốc), dầu hạt được dùng trị

• táo bón, tắc ruột co thắt, đau bụng do giun đũa,
• lở ghẻ, bỏng lửa;
• hạt dùng trị khí trệ đau bụng ỉa chảy;
• vỏ rễ dùng tán ứ hoạt huyết, tiếp cốt tiêu thũng trị bong gân, sái trẹo chân, gãy xương;
• hoa dùng trị dạ dày ruột xuất huyết, ho ra máu, nôn ra máu, trường phong hạ huyết, tử cung xuất huyết và dùng ngoài trị vết thương bỏng cháy.

Vào tháng 12 hàng năm cũng là lúc mùa hoa sở nở rộ ở miền đất vùng cao Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh. Điểm nhấn của mùa hoa sở chính là Hội hoa sở được tổ chức thường niên với nhiều hoạt động đặc sắc, hấp dẫn.

Những rừng hoa màu trắng mộc mạc, tinh khôi như những thiếu nữ tuổi mười tám, đôi mươi đang mơn man trong gió đông giữa núi rừng vùng cao

Xem thêm

• Hoa sen đá

• Hoa túy điệp – hồng ri

• Hoa Diên Vĩ – Iris